Intrafamiliaal geweld

Recentelijk werd Denderhoutem opgeschrikt door een ernstig familiedrama. Een moeder en haar zoon werden om het leven gebracht door respectievelijk haar echtgenoot en zijn stiefvader. Eerder die dag stapte de vrouw nog naar de politie om haar echtgenoot aan te geven. Het verhaal vormt een intriest voorbeeld van intrafamiliaal geweld, waarvan 22 procent van de vrouwen in de Europese Unie het slachtoffer worden.[1]

Wat voorziet de wet?

Het Strafwetboek voorziet geen aparte strafbaarstelling voor intrafamiliaal geweld. Ook vrouwenmoord, ofwel feminicide, wordt niet afzonderlijk wettelijk beteugeld. (zie ook: https://www.bannister.be/nieuwe-kaderwet-femicide-wat-verandert-er-concreet/)

Dit betekent niet dat intrafamiliaal ongestraft blijft. Het Strafwetboek voorziet immers in verschillende misdrijven waarbij de fysieke integriteit aangetast wordt. Zo gaat het om slagen en verwondingen (artikel 398 en volgenden van het Strafwetboek), doodslag (artikel 393 Strafwetboek) en moord (artikel 394 Strafwetboek).

Wanneer zulke slagen en verwondingen gepleegd worden ten aanzien van de samenwonende partner voorziet artikel 405quater van het Strafwetboek in een verzwarende omstandigheid. Merk op dat zulke verzwarende omstandigheid niet voorzien wordt bij doodslag of bij moord. Voor moord zou een dergelijke strafverzwaring geen nut hebben, daar de zwaarste straf, namelijk levenslange opsluiting, al voorzien wordt. Bij doodslag, daarentegen, bepaalt de wet een opsluiting van tien tot twintig jaar. Een strafverzwaring ingeval van intrafamiliaal geweld is theoretisch dus wel mogelijk. De wetgever voorziet hier dusver, niet in. Rest de vraag of een wetswijziging in die zin nuttig zou zijn: een levenslange opsluiting komt immers in feite neer op een opsluiting van dertig jaar.[2] Moest de wetgever een verzwarende omstandigheid voorzien bij doodslag in het kader van intrafamiliaal geweld, dan zou dat voornamelijk een symbolische waarde hebben.

Wat kunnen slachtoffers doen?

Als u het slachtoffer bent van intrafamiliaal geweld, kan u altijd aangifte doen bij de politionele diensten. Bij zulke aangifte wordt er overgegaan tot een risico-taxatie. In elk geval betekent een aangifte ook de opstart van een onderzoek door de politionele diensten.

De problematiek van intrafamiliaal geweld wordt ook meer en meer een prioriteit bij politie en parket. Recent kondigde het Parket van Brussel aan het proefproject ‘Lawyer Victim Assistance’ op te starten, waarbij slachtoffers gratis juridisch advies kunnen ontvangen. Ook werd recentelijk het mobiel stalkingsalarm geïntroduceerd.

Als gespecialiseerde advocaten ter zake kunnen ook wij de nodige juridische ondersteuning bieden, zowel tijdens het vooronderzoek, als tijdens de procedure ten gronde.

[1] European Union Agency for Fundamental Rights, 2014, p. 15-23.

[2] Het onderscheid is uiteraard wel belangrijk wat betreft de strafuitvoering, die hier verder niet besproken wordt.