Schuldig verzuim: wanneer moet er hulp geboden worden aan een persoon in nood?

Acht mensen riskeren strafrechtelijke vervolging omdat ze een man in nood geen hulp boden. Is er sprake van schuldig verzuim?

De situatie

De man was even na middernacht de Grote Markt van Kortrijk opgewandeld en op een bankje gaan zitten. Op camerabeelden zou te zien zijn dat de man vervolgens onwel wordt en valt. Een aantal mensen passeerden de man doch boden geen hulp. Sommigen gingen zelfs even dichterbij kijken maar zetten vervolgens hun weg verder.

Wat is schuldig verzuim?

Schuldig verzuim houdt in dat een persoon geen hulp verleent of verschaft aan iemand die in groot gevaar verkeert en dit wanneer hij zelf diens toestand heeft vastgesteld of die toestand hem is beschreven door diegenen die zijn hulp inroepen. Het is vereist dat de persoon kon helpen zonder ernstig gevaar voor zichzelf of anderen.

Groot gevaar

Met ‘groot gevaar’ bedoelt men een toestand waarin een persoon in zijn persoonlijke integriteit, zijn vrijheid of zijn eerbaarheid dreigt aangetast te worden. Er is geen doodsgevaar vereist. Voorbeelden van een dergelijk ‘groot gevaar’ zijn: 

  • een persoon is zwaar gekwetst ten gevolge van een verkeersongeval;
  • een persoon heeft zware slagen gekregen en wordt zonder hulp op straat gegooid;
  • een bevalling;
  • een verkrachting;

Doeltreffendheid van de hulp

De doeltreffendheid van de geboden hulp is irrelevant. De heersende rechtspraak redeneert aldus dan men beter iets dan niets kan doen indien men vaststelt dat een persoon in nood is. Er is namelijk geen sprake van schuldig verzuim indien de persoon wel hulp heeft geboden maar de hulp niet geslaagd, niet doelmatig of onhandig was.

Niet ernstig of gevaar voor zichzelf = geen toepassing

Er is geen sprake van schuldig verzuim indien de persoon op grond van de omstandigheden waarin hij verzocht werd te helpen kon geloven dat het verzoek niet ernstig was of dat er gevaar voor hemzelf of derden aan verbonden was.

Wat zijn de straffen?

Art. 422bis Strafwetboek stelt dat indien geen hulp geboden wordt aan een persoon in nood, men een gevangenisstraf riskeert van acht dagen tot één jaar en een geldboete van € 400,00,- tot en met € 4.000,00,-.

De maximumgevangenisstraf wordt verhoogd tot twee jaar indien de persoon die in gevaar verkeert minderjarig is of in een kwetsbare toestand verkeert ten gevolge van de leeftijd, zwangerschap of een ziekte dan wel lichamelijk of geestelijk gebrek of onvolwaardigheid indien deze toestand duidelijk bekend was voor de persoon die geen hulp verleende.

Heeft u strafrechtelijke verdediging nodig? Contacteer ons team van specialisten op info@bannister.be of 03/369.28.00.